Những điểm mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật cán bộ, công chức và luật viên chức năm 2019
NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT SỬA ĐỔI, BỔ SUNG MỘT SỐ ĐIỀU
CỦA LUẬT CÁN BỘ, CÔNG CHỨC VÀ LUẬT VIÊN CHỨC NĂM 2019
Ngày 25/11/2019, tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 14 thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, có hiệu lực từ 01/7/2020.
1. Đối với Luật Cán bộ, công chức
Luật Cán bộ, công chức được sửa đổi, bổ sung 28/86 điều. Cụ thể như sau:
- Thứ nhất, về đối tượng là công chức và áp dụng quy định của Luật Cán bộ, công chức đối với các đối tượng khác: Không quy định công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập; không quy định áp dụng Luật Cán bộ, công chức đối với người giữ chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý trong doanh nghiệp nhà nước; bổ sung và giao Chính phủ quy định cụ thể đối với cán bộ, công chức sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác (áp dụng đối với cả người có hành vi vi phạm trước ngày 01/7/2020) thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu một trong những hình thức kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm; gắn hệ quả pháp lý tương ứng với hình thức xử lý kỷ luật (khoản 5 Điều 84).
- Thứ hai, về chính sách trọng dụng và đãi ngộ người có tài năng trong hoạt động công vụ: Giao Chính phủ quy định khung chính sách, trên cơ sở đó phân cấp cho người đứng đầu bộ, cơ quan trung ương quyết định và Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể đối với đối tượng thuộc phạm vi quản lý (Điều 6).
- Thứ ba, về tuyển dụng công chức: Bổ sung đối tượng xét tuyển đối với người học theo chế độ cử tuyển, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc và nhà khoa học trẻ tài năng (ngoài đối tượng cam kết làm việc 05 năm trở lên ở vùng đặc biệt khó khăn) (khoản 2 Điều 37); bổ sung và quy định rõ các đối tượng được tiếp nhận vào làm công chức từ cấp huyện trở lên đối với viên chức, cán bộ và công chức cấp xã, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang, người làm công tác cơ yếu, người giữ chức vụ, chức danh lãnh đạo trong doanh nghiệp nhà nước và người đã từng là cán bộ, công chức (khoản 3 Điều 37)
- Thứ tư, về nâng ngạch công chức: Bổ sung quy định "xét nâng ngạch" đối với 02 trường hợp là có thành tích xuất sắc trong hoạt động công vụ trong suốt thời gian giữ ngạch hiện giữ hoặc được bổ nhiệm chức vụ gắn với yêu cầu của vị trí việc làm tương ứng với ngạch cao hơn ngạch hiện giữ.
- Thứ năm, về đánh giá và xếp loại cán bộ, công chức: Sửa cụm từ "phân loại đánh giá" thành "xếp loại chất lượng" và bỏ cụm từ "nhưng còn hạn chế về năng lực" trong mức "hoàn thành nhiệm vụ" đối với cán bộ, công chức để thống nhất với các quy định của Đảng; bổ sung nội dung đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phải gắn với vị trí việc làm thông qua công việc, sản phẩm cụ thể; đối với công chức lãnh đạo, quản lý còn phải gắn với kết quả thực hiện nhiệm vụ và không cao hơn mức xếp loại của cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp phụ trách.
- Thứ sáu, về kỷ luật cán bộ, công chức: Quy định 03 loại thời hiệu xử lý kỷ luật là 02 năm, 05 năm và các trường hợp không áp dụng thời hiệu; nâng thời hạn xử lý kỷ luật lên 90 ngày và 150 ngày (quy định hiện hành là 60 ngày và 90 ngày); quy định rõ việc bổ nhiệm khi bị kỷ luật (theo đó, không bổ nhiệm vào chức vụ cao hơn trong thời hạn 12 tháng nếu bị kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương; không bổ nhiệm giữ chức vụ trong thời hạn 24 tháng nếu bị kỷ luật giáng chức, cách chức).
2. Đối với Luật Viên chức
Luật Viên chức được sửa đổi, bổ sung 15/62 điều. Cụ thể như sau:
- Thứ nhất, về đánh giá viên chức; thời hiệu, thời hạn xử lý kỷ luật viên chức; xử lý kỷ luật đối với viên chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác.
- Thứ hai, về ký hợp đồng làm việc xác định thời hạn đối với viện chức: Sửa đổi quy định về áp dụng ký kết hợp đồng làm việc xác định thời hạn từ 12 tháng đến 60 tháng đối với viên chức được tuyển dụng mới sau ngày 01/7/2020. Đồng thời, quy định rõ 03 trường hợp: Đã tuyển dụng trước ngày 01/7/2020; cán bộ, công chức chuyển sang làm viên chức; viên chức được tuyển dụng sau 01/7/2020 nhưng làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn thì vẫn áp dụng chế độ hợp đồng làm việc không xác định thời hạn. Bổ sung quy định trường hợp đơn vị sự nghiệp công lập còn nhu cầu, viên chức đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định của pháp luật thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phải ký kết tiếp hợp đồng làm việc với viên chức; trường hợp không ký kết tiếp hợp đồng làm việc với viên chức thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phải nêu rõ lý do bằng văn bản.
- Thứ ba, về khắc phục một số bất cập trong thực tiễn: Bổ sung quy định đơn vị sự nghiệp công lập được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc nếu viên chức không đạt yêu cầu sau thời gian tập sự; sửa đổi quy định về hưởng trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm hoặc chế độ bảo hiểm thất nghiệp trong các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc để khắc phục tình trạng lợi dụng hưởng các chế độ này khi chuyển công tác hoặc trước khi nghỉ hưu.
Tóm lại, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức năm 2019 có những điểm mới quan trọng. Theo đó, Luật sẽ góp phần khắc phục những vấn đề còn bất cập trong công tác quản lý cán bộ, công chức, viên chức trong thời gian qua, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 18 Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 6, khóa XII./.
ThS. Nguyễn Hữu Danh
Khoa Nhà nước và pháp luật